Op facebook, waar ik vaker kom dan op mijn blog, las ik een link naar dit blog van een zekere Johan Sanctorum. Over de eenzijdige focus van de huidige Belgische en Vlaamse en Antwerpse overheid op het belang van het 'bedrijfsleven' met het "accent op financiële en fiscale voordelen aan het bedrijfsleven, ten koste van het gezinsbudget."
Ik was niet van de partij bij de beschreven bijeenkomsten, maar als deze analyse klopt, verklaart dat het drijvende gevaar achter de huidige politiek ontwikkelingen. De suggestie is dat egoïsme de grootste menselijke deugd is en het kapitalisme als logische maatschappelijke consequentie daarvan. Het 'elk-voor-zich' is wat ons drijft en hoort te drijven. De vrijemarkteconomie moet dat egoïsme maximaliseren, waardoor de overheid overbodig wordt. Schaf vooral alle sociale voorzieningen af en laat het recht van de sterkste gelden.
Als dat waar was was Amerika ons nog steeds lichtjaren vooruit in welvaart, welzijn en welbehagen. Je moet daar buitengewoon immuun zijn voor de werkelijkheid om niet te zien dat dit systeem inmiddels de samenleving heeft uitgehold en corruptie bij de machthebbers meer regel is dan uitzondering.
De uitwerking van te eenzijdig Darwinisme is het treffendst gedemonstreerd bij Enron, waar precies deze opvatting de basis was van de bedrijfsstrategie.
Wat klopt er dan niet?
Ik was niet van de partij bij de beschreven bijeenkomsten, maar als deze analyse klopt, verklaart dat het drijvende gevaar achter de huidige politiek ontwikkelingen. De suggestie is dat egoïsme de grootste menselijke deugd is en het kapitalisme als logische maatschappelijke consequentie daarvan. Het 'elk-voor-zich' is wat ons drijft en hoort te drijven. De vrijemarkteconomie moet dat egoïsme maximaliseren, waardoor de overheid overbodig wordt. Schaf vooral alle sociale voorzieningen af en laat het recht van de sterkste gelden.
Als dat waar was was Amerika ons nog steeds lichtjaren vooruit in welvaart, welzijn en welbehagen. Je moet daar buitengewoon immuun zijn voor de werkelijkheid om niet te zien dat dit systeem inmiddels de samenleving heeft uitgehold en corruptie bij de machthebbers meer regel is dan uitzondering.
De uitwerking van te eenzijdig Darwinisme is het treffendst gedemonstreerd bij Enron, waar precies deze opvatting de basis was van de bedrijfsstrategie.
Wat klopt er dan niet?
Egoïsme is toch één van de meest oorspronkelijke drijfveren in de natuur en onze maatschappij? Darwin heeft volgens mij wel gelijk, maar - en daar schuilt het gevaar - hij heeft slechts een deel van de evolutionaire krachten geduid. (Om met Taleb te spreken, hij heeft de zwarte zwaan over het hoofd gezien.) Dat blijkt zodra zijn zienswijzen zonder meer worden toegepast. Dan ontstaat er geen stabiele evenwichtige ontwikkeling, maar een steeds ondraaglijker verschil tot het systeem sneuvelt.
Wat Darwin heeft gemist, is later beschreven door de biologe Margulis. Maar omdat 'men' al voldoende had aan ook eerst verguisde verklaringen van Darwin, is haar ontdekking om het hardst gekleineerd. Terwijl het een elegante tegenhanger is van Darwin's werk. Of het toeval is laat ik buiten beschouwing, maar de man Darwin nam de selectiekracht van concurrentie waar en de vrouw Margulis beschreef de harmoniserende werking van symbiose en samenwerking. Juist het samenspel van die tegengestelde en onverenigbare krachten creëert de wereld zoals wij die kennen. In een voortdurende beweging rond de balans tussen pro- en asociaal gedrag.
Vanuit een standpunt waarin beide drijfveren meespelen, wordt zichtbaar welke problemen ontstaan door een eenzijdige 'kapitalistische' benadering. Als het belang van wederkerige afhankelijkheid wordt weggeorganiseerd ten faveure van onafhankelijk vrij concurrend ondernemerschap, dan ontstaat een koude onveilige maatschappij waar de zwakken geen plaats of bescherming kunnen vinden. Volgens Darwin zullen ze onvermijdelijk sterven om plaats te maken voor de sterke overwinnaars. Vanuit je comfortabele zetel lijkt dat nog misschien aanvaardbaar zoalg het gaat over asielzoekers, steuntrekkers en andere marginalen. Maar volgens deze redenering hoef je ook niets te gunnen aan zwakkelinge als je oude vader en moeder, of waarom dan ook, je eigen kinderen! Die kosten ook alleen maar tijd, aandacht en energie zonder dat ze meteen iets opleveren.
Misschien uitgezonderd de meest geharde psychopaat zal bijna iedereen nu de aandrang voelen om de bovenstaande redenering te ontkrachten. En die drang is precies de tegenkracht die Margulis wist te duiden. Naast keihard en noodzakelijk egoïsme bezitten gezonde mensen ook een natuurlijke sociale drang. En de geschiedenis bewijst keer op keer dan juist samenwerken het succes van een samenleving definieert. Ook het falen van socialisme of het door mij bewonderde hippiedom is hiermee verklaard.
Wordt een element gemist in de definitie van een politieke visie dan lopen we gevaar. Gecombineerd met de bewezen corrumperende werking van machtsconcentratie vormt het een recept voor problemen. En nog wel volledig onafhankelijk van goede of slechte bedoelingen!
Wat Darwin heeft gemist, is later beschreven door de biologe Margulis. Maar omdat 'men' al voldoende had aan ook eerst verguisde verklaringen van Darwin, is haar ontdekking om het hardst gekleineerd. Terwijl het een elegante tegenhanger is van Darwin's werk. Of het toeval is laat ik buiten beschouwing, maar de man Darwin nam de selectiekracht van concurrentie waar en de vrouw Margulis beschreef de harmoniserende werking van symbiose en samenwerking. Juist het samenspel van die tegengestelde en onverenigbare krachten creëert de wereld zoals wij die kennen. In een voortdurende beweging rond de balans tussen pro- en asociaal gedrag.
Vanuit een standpunt waarin beide drijfveren meespelen, wordt zichtbaar welke problemen ontstaan door een eenzijdige 'kapitalistische' benadering. Als het belang van wederkerige afhankelijkheid wordt weggeorganiseerd ten faveure van onafhankelijk vrij concurrend ondernemerschap, dan ontstaat een koude onveilige maatschappij waar de zwakken geen plaats of bescherming kunnen vinden. Volgens Darwin zullen ze onvermijdelijk sterven om plaats te maken voor de sterke overwinnaars. Vanuit je comfortabele zetel lijkt dat nog misschien aanvaardbaar zoalg het gaat over asielzoekers, steuntrekkers en andere marginalen. Maar volgens deze redenering hoef je ook niets te gunnen aan zwakkelinge als je oude vader en moeder, of waarom dan ook, je eigen kinderen! Die kosten ook alleen maar tijd, aandacht en energie zonder dat ze meteen iets opleveren.
Misschien uitgezonderd de meest geharde psychopaat zal bijna iedereen nu de aandrang voelen om de bovenstaande redenering te ontkrachten. En die drang is precies de tegenkracht die Margulis wist te duiden. Naast keihard en noodzakelijk egoïsme bezitten gezonde mensen ook een natuurlijke sociale drang. En de geschiedenis bewijst keer op keer dan juist samenwerken het succes van een samenleving definieert. Ook het falen van socialisme of het door mij bewonderde hippiedom is hiermee verklaard.
Wordt een element gemist in de definitie van een politieke visie dan lopen we gevaar. Gecombineerd met de bewezen corrumperende werking van machtsconcentratie vormt het een recept voor problemen. En nog wel volledig onafhankelijk van goede of slechte bedoelingen!
